Στέφανος Σοφολόγης

Αντώνη, από τις 14" στις 6" μπορεί να χρειαστείς image intensifier με υπέρυθρες (Ελπίζω να έχεις το Astrophysics για τον Πάρνωνα και να μη σε ταλαιπωρήσουν άλλο οι αναβολές. Θέλουμε κι εμείς πολύ να δούμε μέσα από αποχρωματικό 6".) Γιώργο, ασφαλώς σκοπεύω να παρατηρώ καθιστός (όπως τα παλιά καλά χρόνια με το μικρό ρώσικο αλταζιμουθιακό). Όμως και πάλι 10-20 πόντοι πρόσθετο ύψος θα ήταν ότι πρέπει, γιατί δεν παρατηρούμε μόνο στο ζενίθ και μερικές ώρες σκυφτός στο κρύο δεν είναι ότι καλύτερο. Βέβαια αντί να βάλω ποδαράκια στο τηλεσκόπιο μπορώ να πάρω ένα σκαμνάκι για μένα! (hi-tec αξεσουάρ). Η χρήση θα δείξει... Φιλικά, Στέφανος

Αντώνιε, πολύ καλά μας τά 'ψαλλες! Εγώ ήδη ανένηψα και βλέπω τον κόσμο με νέα μάτια (Baader). Να εισηγηθούμε και στον Ανδρέα να εισάγει το πολυτονικό στο forum, για να γράφουμε κανένα κείμενο της προκοπής! Πεθύμησα ψιλή και δασεία! Από καθρή σύμπτωση (πάλι) την προηγούμενη Κυριακή, μετά τον Παρνασσό βρέθηκα στο εν λόγω κοσμοδρόμιο, συγκεκριμένα στη βάση της Δεσφίνας (όπου μεγάλωσε η αγαπημένη μας γιαγιά). Δεν ξέρω πως βρέθηκα εκεί, πρέπει να διακτινίστηκα από το πάρκινγκ του χιονοδρομικού δευτερόλεπτα πριν με φάει ο λύκος. Η παρέα ήταν ήδη εκεί αλλά δεν έδειξε να εντυπωσιάζεται από την ξαφνική εμφάνισή μου. ΔΕΝ ΤΟΥΣ ΜΠΟΡΩ ΠΛΕΟΝ ΑΥΤΟΥΣ ΤΟΥΣ ΔΥΣΠΙΣΤΟΥΣ! - Σας αφήνω τώρα γιατί ήρθε ο Λιακόπουλος για το ιδιαίτερο. Φιλικά, Σείριος

Φίλοι αστροπαρατηρητές, Κάποιες φορές ένα προϊόν μπορεί να κάνει τέτοια διαφορά στην ποιότητα της παρατήρησης ώστε να αξίζει να αναφερθεί κανείς σ' αυτό. Εδώ και 4 χρόνια χρησιμοποιώ για το 10ιντσο νευτώνιο μου (Orion Optics) ισημερινή στήριξη (ΕQ-5 σε συμπαγές ξύλινο τρίποδα και με κάποιες βελτιώσεις). Η βάση είναι επαρκής για οπτική παρατήρηση σε οποιαδήποτε μεγέθυνση αφού με την αντικατάσταση του αρχικού αλουμινένιου τρίποδα με ξύλινο, εξαλείφθηκαν οι ενοχλητικές ταλαντώσεις. Θέλοντας από καιρό να μπορώ να στήνω το τηλεσκόπιο γρήγορα και να στοχεύω με αμεσότητα, είχα σχεδιάσει μιά βάση dobsonian σαν αυτές των Celestron και Sky Watcher (με αρκετές βελτιώσεις), αλλά λόγω έλλειψης χρόνου και όντας εκτός έδρας, έμεινε στα χαρτιά. Σε πρόσφατη αστροβραδιά, είχα την ευκαιρία να χειριστώ για λίγο κάποια dobsonian (Obssesion 15" - φοβερό!, Celestron 10" και 8") διαπιστώνοντας άμεσα πόσο εύκολη/γρήγορη είναι η στόχευση - τουλάχιστον σε μεγεθύνσεις κάτω από περίπου 200Χ. Η Orion Optics, ξεκίνησε πρόσφατα να παράγει μια πολύ ποιοτική, μεταλλική βάση dobsonian για τα νευτώνιά της (http://www.orionoptics.co.uk/acatalog/Dobsonians.html, στο κάτω μέρος της σελίδας). Αποφάσισα να την αγοράσω για να διευκολύνω κατά πολύ την παρατήρηση των αντικειμένων βαθέως ουρανού (DSO), αφού αυτά δεν απαιτούν πολύ υψηλές μεγεθύνσεις, και να την έχω έγκαιρα για τον Πάρνωνα. Ευτυχώς ήταν άμεσα διαθέσιμη στην Ελλάδα και πρακτικά στην τιμή της χώρας παραγωγής της (UK) - η οποία όμως είναι αρκετά τσουχτερή αν τη δεί κανείς σαν μια βάση dob και τίποτα άλλο. Το αποτέλεσμα; χρησιμοποιώντας τη βρέθηκα να παρατηρώ Κρόνο και Δία δοκιμάζοντας το binoviewer της Baader στις 340Χ! (Περισσότερα πολύ σύντομα...) Εξηγούμαι: η βάση έχει ακριβώς τις σωστές τριβές και στους δύο άξονες, έχει μηδενική ελαστικότητα στις κινήσεις, και μηδενικές ταλαντώσεις. Η στατική τριβή (δηλ. στην ώθηση πρίν την ολίσθηση) είναι μικρή και οι κινήσεις δεν γίνονται με κάπως απότομο «ξεκόλλημα» όπως σε αρκετές φθηνότερες dobsonian. Ο οπτικός σωλήνας όμως δεν κινείται αθέλητα και είναι εύκολο να ισορροπήσει άριστα μετακινώντας τον μέσα στα δαχτυλίδια του, με τη χρήση των πολύ καλής ποιότητας σφιγκτήρων. Έτσι, οι μεγεθύνσεις που είναι μή πρακτικές σε απλές βάσεις, γίνονται εφικτές μόλις το χέρι συνηθήσει την τριβή της Orion Optics. Είναι αστείο, αλλα σε ώρα που ο Δίας ήταν σε βολικό ύψος, αντί να δίνω μικρές ωθήσεις κάθε τόσο για να τον «παρακολουθώ», εφάρμοζα μιά μικρή σταθερή δύναμη σε κατάλληλο σημείο του σωλήνα και η βάση ολίσθαινε σαν ...ισημερινή. Η κίνηση γινόταν λεία και ταυτόχρονα στους δύο άξονες (σαν να ήταν ένας) κρατώντας τον Δία σχετικά ακίνητο στο οπτικό πεδίο αρκετά λεπτά! Αυτό βέβαια είναι δυνατό μόνο μόλις υπερνικηθεί ελάχιστα η αρχική (στατική) τριβή και η βάση βρεθεί σε διαρκή, ανεπαίσθητη ολίσθηση. Με λίγα λόγια, η βάση είναι πολύ ακριβής και πολύ γρήγορη στη χρήση της προσφέροντας δυνατότητα πολυάριθμων παρατηρήσεων σε μιά βραδιά, αν χρειαστεί. (Ότι πρέπει για το βουνό.) Εντυπωσικό είναι και το ότι η βάση ισορροπεί πολύ καλά με ή χωρίς το πρόσθετο βάρος του binoviewer στον εστιαστή, αρκεί να αφιερώσει κανείς μισό λεπτό για να μετακινήσει τον οπτικό σωλήνα μέσα στα δαχτυλίδια του. Επίσης, κατά τη συναρμολόγησή της υπάρχει το περιθώριο με μικροκινήσεις να ρυθμιστεί σωστά το πάτημα των τροχών του οπτικού σωλήνα στα τέσσερα κομάτια teflon. Ένα μοιονέκτημα (κοινό όμως στις περισσότερες τέτοιες βάσεις) είναι το χαμηλό ύψος προσοφθαλμίου. Η λύση είναι κάποιο σταθερό τρίποδο τραπεζάκι κάτω από τη βάση, ή/και στροφή του οπτικού σωλήνα μέσα στα δαχτυλίδια του, ώστε ο εστιαστής να στραφεί προς τα πάνω όσο χρειάζεται και να γίνει άνετα προσβάσιμος. Στη συγκεκριμένη βάση, οι τρύπες στις άκρες των ποδιών θα επιτρέψουν την καλή προσαρμογή απλών αποσπόμενων ποδιών που μπορούν να φτιαχτούν για αυτή τη δουλειά. Ομολογώ ό,τι οι βάσεις dobsonian είναι πιό ενδιαφέρουσες κι απ' ότι νόμιζα. Αρκεί όμως να μπεί κανείς στον κόπο να ρυθμίσει/βελτιώσει τις τριβές των απλών βάσεων (επιδέχονται θεαματικές βελτιώσεις) ή και να φτιάξει μία μόνος του. Η βάση της Orion Optics παράγεται για όλες τις διαμέτρους των τηλεσκοπίων της αλλά δεν γνωρίζω αν είναι συμβατή με τις διαμέτρους άλλων εταιριών. Πιθανόν αν χρειαστεί, να γίνει το ταίριασμα με μικρομετατροπές. Ίσως τα παραπάνω να μην ενδιαφέρουν πολλούς όμως επειδή εύκολη παρατήρηση σημαίνει περισσότερη παρατήρηση, κάθε καλή λύση πρέπει να γίνεται γνωστή. Φιλικά, Στέφανος

Γιάννη, ποιος ξέρει, ίσως αποδειχτεί ότι ο εξανθρωπισμός λίγων ζώων είναι ευκολότερη υπόθεση από τον εξανθρωπισμό του κυρίαρχου του πλανήτη... Στέφανος

Αντώνη, πραγματικά αστεία σύμπτωση! Όπως λέει και ο Patrick Moore, tο πρόβλημα μ' αυτούς τους τύπους είναι ό,τι συνήθως δεν είναι αληθινά σχετικοί με την επιστήμη και την τεχνολογία και έτσι δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει κανείς τα κατάλληλα επιχειρήματα για να τους πείσει. Πολύ πρόσφατα είχα μια συζήτηση με κάποιον που πιστεύει ότι όλα ήταν ένα μεγάλο ψέμα, και πάνω που κόντευα να τον πείσω (έτσι νόμιζα) μου «πετάει» ότι οι Έλληνες ήρθαν από τον Σείριο και με «έστειλε»... Λογικό συμπέρασμα: Πριν από χιλιάδες χρόνια υπήρχε η τεχνολογία για το ταξίδι από το Σείριο μέχρι τη Γη, αλλά πριν 35 χρόνια δεν υπήρχε η τεχνολογία για το ταξίδι από τη Γη στη Σελήνη. Ήττα. Εγκατέλειψα επιτόπου κάθε προσπάθεια... Φιλικά, Στέφανος

Φίλε Vegan, Ακριβώς αυτό έκανα πρίν λίγο, αν εννοείς "Το Σύμπαν και πέρα απ' αυτό"! Το παρέλαβα σήμερα από το "Πλανητάριο" και δύο πολύ σημαντικά χαρακτηριστικά του μου έκαναν εντύπωση (ήδη από την έκθεση Photovision τον Φεβρουάριο): α) Η εικονογράφηση είναι σύγχρονη, εξαιρετικής ποιότητας (εκτός από πολύ λίγες φωτογραφίες που έχουν κάποια ποιότητα «αντιγράφου») και εκτεταμένη, δίνοντας στο βιβλίο μεγάλη αισθητική αξία και β) η μετάφραση στα ελληνικά έχει γίνει με μεγάλη προσοχή, μεράκι και χρήση δόκιμων όρων. Η θεματολογία του το κάνει ένα πολύ καλό βιβλίο εισαγωγής (αλλά όχι μόνο) στη γνώση μας για το διάστημα και το Σύμπαν. Νομίζω ότι ο «θόρυβος» γύρω από το βιβλίο είναι δικαιολογημένος και είναι ευχάριστο που επιτέλους εμφανίζονται στη γλώσσα μας βιβλία αστρονομίας με αξιόλογη εικονογράφηση και υλικό. Φιλικά, Στέφανος

Φίλε SATI, Ο οπτικός σωλήνας του C8 f/5 δεν ζυγίζει πάνω από 5-6 kg. Το πιθανότερο είναι ό,τι θα χρειαστεί ένα μόνο αντίβαρο περίπου 5 kg, σχετικά χαμηλά στη μπάρα. Η διάμετρος του 8ιντσου δεν είναι τόσο μεγάλη ώστε το κέντρο βάρους του να βρεθεί σε μεγάλη απόσταση από τον άξονα ορθής αναφοράς. Το μήκος της μπάρας (GP, EQ5) είναι μεγαλύτερο από αυτή την απόσταση, οπότε η ροπή του παραπάνω αντίβαρου μάλλον θα επαρκέσει. Άν όμως προστεθούν αρκετά βαριά αξεσουάρ στον οπτικό σωλήνα, θα χρειαστεί ή μακρύτερη μπάρα ή δεύτερο αντίβαρο (πχ. 2 των 3,5 kg). Φιλικά, Στέφανος

Αγαπητή Galaxia, οι καημένοι οι λαγοί δεν με ενόχλησαν καθόλου! Θα προτιμούσα να έλειπαν οι λύκοι (απ΄το μυαλό μου τουλάχιστον! ) Αντώνη, η νύχτα δεν ήταν καθόλου υγρή, γι αυτό και είχε εξαιρετική διαφάνεια. Μέχρι την ώρα που έφυγα, πουθενά δεν είχε πέσει δροσιά (οπτικός σωλήνας, αυτοκίνητο κλπ.) παρότι η θερμοκρασία ήταν 4°C. Εκείνο που με απογοήτευσε ήταν το seeing γιατί ήθελα να δοκιμάσω τους ορθοσκοπικούς 6mm της Baader με το δυοφθάλμιο (340Χ) για παρατήρηση του Δία. Η νύχτα όμως με το ζόρι επέτρεπε 200Χ-250Χ, ενώ μέσα στην Αθήνα έχω πετύχει το φθινόπωρο και νύχτες που επέτρεπαν 350Χ-400Χ. Και είναι τώρα δυό-τρείς εβδομάδες, που ή θα φυσάει ή θα βρέχει (ή θα φέρνει σκόνη από την Αφρική!) και δεν μπορώ να τα δοκιμάσω. Ας είναι, η νύχτα πέρασε πολύ ωραία με τους γαλαξίες... Φιλικά, Στέφανος

Παιδιά το timing είναι εξαιρετικό! Θα τα πούμε σίγουρα εκεί... Στέφανος

Φίλοι αστροσκονισμένοι, το Σαββατοκύριακο που πέρασε αποφάσισα να πάρω μαζί μου στον Παρνασσό (τόπος καταγωγής κατά το ήμισυ) το 10ιντσό μου. Το βράδυ της Παρασκευής η διαφάνεια της ατμόσφαιρας ήταν αξιοσημείωτη. Ανέβηκα μέχρι το Λιβάδι, από την άκρη του οποίου η θέα προς την Πελοπόννησο έδειχνε πεντακάθαρα τα φώτα πολυάριθμων χωριών, παρά τη σημαντική απόσταση. Ήταν φανερό ό,τι η νύχτα ήταν εξαιρετική, αλλά η Σελήνη ήθελε ακόμη περίπου μία ώρα για να δύσει. Αντί να περιμένω, αποφάσισα στο μεταξύ να ανεβώ ψηλότερα. Ανηφόρησα για το χιονοδρομικό και σταθμεύσα τελικά στο πρώτο μικρό πάρκινγκ δίπλα στα έλατα, για να αποφύγω τελείως ένα προβολέα των εγκαταστάσεων. Υψόμετρο 1.700 μ. Όντας μόνος, έστησα το τηλεσκόπιο στο κέντρο του πάρκινγκ για να ελέγχω όσο μεγαλύτερο χώρο γύρω μου. Μέχρι τις τέσσερις το πρωί που έμεινα, δεν εμφανίστηκε ψυχή ζώσα, (ποιός τρελλός θα ανέβαινε όμως ο Παρνασσός έχει και κάτι συμπαθή τετράποδα, (που συνήθως βέβαια προτιμούν τα αρνάκια από τους ανθρώπους), κι έπρεπε να προσέχω (πριν με φάει να το δω τουλάχιστον...) Σ΄όλη τη διάρκεια της παρατήρησης η ακοή μου ήταν τεταμένη και συχνά ακινητούσα εντελώς για να αφουγκραστώ. Επικρατούσε απόλυτη ησυχία και νηνεμία. Το τελευταίο φως του φεγγαριού πάνω στις χιονισμένες κορυφές είναι κάτι που δύσκολα μπορώ να περιγράψω. Μαγεία... Με τη δύση της Σελήνης αποκαλύφθηκε ένας ουρανός κατάστικτος με αστέρια και αστρικά σμήνη. Το seeing ήταν κακό, όμως η διαφάνεια της νύχτας, ενισχυμένη από το υψόμετρο, επέτρεψε να παρατηρήσω γαλαξίες που άλλες φορές δεν είχα διανοηθεί να ψάξω. Δεν επιδόθηκα όμως σε κυνήγι γαλαξιών. Στην Κόμη της Βερενίκης κινήθηκα τυχαία, χωρίς χάρτη, αφήνοντας κάθε καινούργιο γαλαξία που έμπαινε στο οπτικό πεδίο να με εκπλήσσει... Προς το τέλος παρατήρησα τον «εύκολο» Μ51 (Whirlpool) στους Θηρευτικούς Κύνες. Οι σπείρες του φαίνονταν καλύτερα απ' όσες φορές τις παρατήρησα στο παρελθόν, όπως και η «μπάρα» του συνοδού γαλαξία. H περιφεριακή όραση (averted vision) έδειχνε ωραία το συνολικό του σχήμα. Η αρμονία του γαλαξία αυξήθηκε με τη χρήση του binoviewer παρότι μειώθηκε ελαφρά η φωτεινότητά του. Φάνηκε σαν να πήρε σαφή θέση και μορφή στον ουρανό, σαν πίνακας που κρεμάστηκε στην ιδανική θέση. Κάπου εκεί, θόρυβοι από κάτι ...ζωντανό ανάμεσα στα έλατα του πυκνού δάσους δίπλα στο πάρκινγκ με έκαναν να συλλογιστώ καλύτερα τη θέση μου και να αρχίσω να μαζεύω γοργά και αθόρυβα (για να ακούω). Όταν πιά κατηφόριζα με το αυτοκίνητο προς την Αράχωβα, δεν ήξερα αν έπρεπε να γελάσω με το φόβο μου ή με την αποκοτιά μου. Στη διαδρομή τα μόνα τετράποδα που είδα ήταν δύο λαγοί (κι ένας εγώ ...τρείς) κι ένας σκαντζόχοιρος - συμπαθέστατα όλα. Ασφαλώς μιά από τις ωραιότερες νύχτες παρατήρησης που είχα ποτέ. Ο κίνδυνος, πραγματικός ή φανταστικός μπορεί και να την έκανε πιό ωραία, όμως δεν έχω αποφασίσει αν πρέπει να επαναλάβω το εγχείρημα. Μπορεί και ναι... Φιλικά, Στέφανος

Μιας και τυχαίνει να έχω και τον Vixen LV 4mm και τον Κasai 4mm, (Kasai= University Optics στην Αμερική), ορίστε οι εντυπώσεις μου από τη χρήση τους (300Χ): -Vixen LV: Ποιότητα κατασκευής από τις καλύτερες που υπάρχουν, fully multi-coated, άριστη λεπτομέρεια (οξύτητα) στη Σελήνη, και το κυριότερο τόσο ευχάριστος στη χρήση που ξεχωρίζει απ' όλους τους προσοφθάλμιους που έχω. Αυτό οφείλεται στο μεγάλο eye relief - 20mm - αλλά και στη συνολική ποιότητα και αίσθηση του. -Kasai ορθοσκοπικός: multi-coated, πολύ ελαφρά καλύτερο κοντράστ από τον LV (λογικό αφού έχει 4 οπτικά στοιχεία, έναντι 7 του LV), μάλλον προτιμότερος για απαιτητική παρατήρηση των πλανητών. Πολύ μικρές διαστάσεις και βάρος, αλλά και πολύ περιορισμένο eye relief. Αυτό όμως ποτέ δε με δυσκόλεψε στην παρατήρηση. Μόνο τις πολύ κρύες νύχτες θαμπώνει (νοτίζει) ευκολότερα λόγω της εγγύτητας του ματιού. Όταν θέλω να παρατηρήσω μόνος μου πλανήτες/Σελήνη, τείνω να χρησιμοποιώ τον ορθοσκοπικό. Όταν θέλω να δείξω σε φίλους τα ίδια αντικείμενα, χρησιμοποιώ τον Vixen λόγω της υψηλής ευχρηστίας του (άνεσης) και παράλληλα άριστης εικόνας. Τελικά οποιοσδήποτε από τους δύο είναι εξαιρετική αγορά. Νίκο, ένας barlow μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη φωτογραφία κύριας εστίας (prime focus) γιά να συνδεθεί στο σώμα της μηχανής, δηλ. χωρίς το φακό της (δυνατό μόνο στις reflex μηχανές). Αν είναι 2Χ, διπλασιάζει θεωρητικά το εστιακό μήκος του τηλεσκοπίου. Στην πράξη δίνει λίγο μεγαλύτερη μεγέθυνση λόγω της απόστασης από την έξω άκρη του barlow μέχρι το επίπεδο του φιλμ/CCD. Όπως είπε ο Γιώργος, κάνει ότι και ένας φωτογραφικός converter, αλλά όχι το ίδιο καλά (χαμηλότερη ποιότητα στα άκρα του οπτικού πεδίου και μάλλον μικρότερο οπτικό πεδίο). Η μεγέθυνση (δεν λέγεται ζουμ) υπολογίζεται όπως έγραψες, διαιρώντας την εστιακή απόσταση του τηλεσκοπίου μ' αυτή του προσοφθαλμίου. Αν χρησιμοποιηθεί barlow πολλαπλασιάζουμε και με το 2 ή το 3 (για barlow 3X). Γιώργο, πόσα mm είναι το field-stop του Erfle 32mm που χρησιμοποιείς; Ρωτώ, γιατί το field-stop ενός Plossl 32mm υποτίθεται ότι είναι το μέγιστο δυνατό στις 1,25", δηλ. 27mm. Θεωρητικά λοιπόν δίνει το μέγιστο δυνατό πραγματικό οπτικό πεδίο σε εστιαστές 1,25". Αν και έχω πια εστιαστή 2", θα ήταν ενδιαφέρον να βρω προσοφθάλμιο 1,25" με field-stop μεγαλύτερο από 27mm (πχ. 28 ή 28,5 mm). Φιλικά, Στέφανος

Παναγιώτη, Δημήτρη, ίσως είναι προτιμότερο να αποφύγετε τις αγορές σετ προσοφθαλμίων και σταδιακά να αγοράσετε υψηλότερης ποιότητας φακούς. Οι Super Plossl 25mm και 10mm που συνοδεύουν το τηλεσκόπιο είναι αρκετά καλοί. Για μεγαλύτερο οπτικό πεδίο (DSO) είναι χρήσιμος ένας Plossl 32mm, (όχι πιό μεγάλος γιατί η σκιά του δευτερεύοντος κατόπτρου θα αρχίσει να ενοχλεί). Γιά παρατήρηση πλανητών κάποιος καλός με λίγα οπτικά στοιχεία που να δίνει μεγέθυνση (για 8") περίπου 300Χ ή λίγο λιγότερο. Δείτε και εδώ: http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?p=5190#5190 Φιλκά, Στέφανος

Φώτη καλωσόρισες! Για τα υπάρχοντα περιοδικά έγινε εκτενής συζήτηση και εδώ: http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=819 Στα μεγάλα βιβλιοπωλεία έρχονται πολλοί σημαντικοί τίτλοι βιβλίων αλλά όχι σε τόσο σταθερή βάση. Είναι λίγο τυχαίο το τι θα βρείς κάθε φορά. Ενημερώσου και από την ιστοσελίδα του S&T: http://skyandtelescope.com/shopatsky/category.asp?catalog%5Fname=SkyPub&category%5Fname=Books&Page=1 To "ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ" έχει κάποιες ωραίες εισαγωγικές εκδόσεις στα ελληνικά. Το βιβλίο της β' Λυκείου που προτείνει και ο φίλος PapGeo είναι πολύ χρήσιμο και περιεκτικό. Φιλικά, Στέφανος

Φίλε Guardian, για τα ερωτήματά σου: 1) Οι Super Plossl της Meade είναι πολύ καλοί, κρίνοντας από δύο που έχω (32mm, 20mm). Συνήθως όμως οι δύο από τις τέσσερις οπτικές τους επιφάνειες είναι εντελώς ανεπίστρωτες, ενώ οι άλλες δύο είναι πλήρως επιστρωμένες. Αυτό μπορεί να μειώσει ελαφρά το κοντράστ στην παρατήρηση Σελήνης/πλανητών. Η διαφορά όμως στη φωτεινότητα από τους "fully multi-coated" είναι ανεπαίσθητη. Βρίσκω ό,τι είναι μάλλον ακριβοί στην Ελλάδα. Κυκλοφορούν και με άλλα ονόματα στην ευρωπαϊκή αγορά και σε fully multi-coated έκδοση - και φθηνότεροι. 2) Γιά τις 8" η μέγιστη θεωρητική μεγέθυνση είναι 8"Χ50=400 (ή 200mmΧ20=400). Σπάνια το seeing θα επιτρέψει αποδεκτό κοντράστ και λεπτομέρεια σε μεγέθυνση μεγαλύτερη από 300Χ. Αυτή τη μεγέθυνση, ή ακόμα καλύτερα περίπου 270Χ, προσπάθησε να την πετύχεις με τα λιγότερα δυνατά οπτικά στοιχεία. Υπάρχει ένας Plossl 3.6mm (Celestron) που θα δώσει 980/3.6=272Χ αλλά μάλλον θα έχει τρομερά μικρό eye relief (συγνώμη Γιώργο για τις αγγλικούρες, αλλά δύσκολη η πρόταση δόκιμων ελληνικών όρων). Καλύτερη λύση Televue 11mm + barlow 3X [(980x3)/11=267X]. Εναλλακτικά, ορθοσκοπικός 4mm (Kasai ή University Optics), 980/4=245X. Γιά διπλούς αστέρες Barlow 3X + 7-8mm (περίπου 400Χ). Θα μπορούσες τις επιλογές σου να τις συνδιάσεις με Barlow 2X (π.χ. με ορθοσκοπικό 7mm θα έχεις 280Χ.) 3) και 4) Τα τηλεσκόπια με μικρό εστιακό λόγο (<5 ή 6) συνήθως δυσκολεύουν τους (φθηνούς) προσοφθάλμιους τεσσάρων στοιχείων στην περιφέρεια του οπτικού πεδίου. Οι φακοί Nagler ή UWA χρησιμοποιώντας 7-8 οπτικά στοιχεία πετυχαίνουν, εκτός από μεγάλο οπτικό πεδίο, εξαιρετική ποιότητα εικόνας μέχρι τις άκρες του οπτικού πεδίου. Είναι κατάλληλοι για τηλεσκόπια μέχρι και f/4. Με τίμημα μια ελαφρή μείωση του κοντράστ και το ό,τι δεν είναι οι καταλληλότεροι για χρήση με barlow γιατί τα οπτικά στοιχεία θα φτάσουν τα 9-11, μειώνοντας ελαφρά φωτεινότητα και κοντράστ (ίσως και τη λεπτομέρεια). Οι Nagler έχουν άριστες επιστρώσεις και συνολική ποιότητα. Οι Nagler είναι πολύ εντυπωσιακοί και ευχάριστοι στη χρήση. Στην παρομοίωση του Γιώργου όμως, αντί για "κλειδαρότρυπα" θα έλεγα "μικρό παράθυρο". Φιλικά, Στέφανος

Φίλε Guardian, για lazer collimator δες και αυτό της Baader Planetarium. Το προτείνω βέβαια με επιφύλαξη αφού δεν το έχω χρησιμοποιήσει, αλλά αν έχει την ποιότητα και ακρίβεια των υπόλοιπων αξεσουάρ της Baader, θα είναι κάτι εξαιρετικό. Κάτι ακόμη: όταν κανείς με την επανάληψη κατανοήσει τις παραμέτρους της ευθυγράμμισης, τότε ακόμη και με ένα πλαστικό κουτί από φίλμ μπορεί να κάνει ακριβέστατη ευθυγράμμιση, αρκεί όπως προείπαν οι φίλοι, να έχει τοποθετήσει στο κέντρο του προτεύοντος (ακρίβεια ±0,2mm είναι εφικτή) ένα κυκλικό ή τετράγωνο αυτοκόλλητο 8-10mm. Τα εργαλεία που χρησιμοποιώ: α) Τετράγωνο μαύρο αυτοκόλλητο 8mmX8mm στο κέντρο του κατόπτρου. (από μονωτική ταινία καλής ποιότητας για μόνιμο κόλλημα. Δεν επηρεάζεται από υγρασία/πλύσιμο κατόπτρου.) β) Κουτί από φιλμ με κομμένο πυθμένα και με άσπρο (ημιδιαφανές) καπάκι. Αυτό χρησιμεύει επειδή έχει ευδιάκριτους, ακριβώς ομόκεντρους κύκλους. Ακριβώς στο κέντρο του καπακιού οπή διαμέτρου περίπου 6mm. Μπορεί να γίνει και μικρότερη, αλλά η μεγαλύτερη δίνει τελικά μεγαλύτερη ευχρηστία χωρίς να μειώνει ΚΑΘΟΛΟΥ την ακρίβεια. γ) Φακός λευκού φωτός γιά φωτισμό του καπακιού απ' έξω. Όταν έχει γίνει η ευθυγράμμιση του δευτερεύοντος κατόπτρου (ανεξάρτητη από του προτεύοντος), τα παραπάνω χρησιμοποιούνται ως εξής: Φωτίζουμε το καπάκι απ' έξω και πλάγια, και κοιτάζουμε μέσα από την οπή. Το μάτι μαθαίνει αμέσως να κοιτάζει από το κέντρο της οπής και να ελέγχει τη θέση του μπροστά απ' αυτή. Με τις βίδες του προτεύοντος «φέρνουμε» την ανάκλαση του αυτοκόλλητου ακριβώς στο κέντρο της ανάκλασης των ομόκεντρων κύκλων του καπακιού. Ίδια είναι και η λογική του απλού "collimation tool" της Celestron. (Έτσι νομίζω λέγεται εκείνο το αξεσουάρ που είναι σαν άσπρο καπάκι εστιαστή με μιά κεντρική οπή.) Η μέθοδος είναι τόσο ευαίσθητη που η ελάχιστη δυνατή περιστροφή μιας βίδας δίνει ορατό αποτέλεσμα στην «κίνηση» του αυτοκόλλητου. Η ορθή (συμμετρική) εικόνα ενός αστέρα και των δακτυλίων περίθλασης ή η λεπτομέρεια των πλανητών/Σελήνης, αρχίζει να χαλάει μόνο όταν η ανάκλαση του αυτοκόλλητου έχει εκτραπεί αισθητά από το κέντρο των ομόκεντρων κύκλων. Αυτά στο τηλεσκόπιό μου - f/4.8. Για μεγαλύτερoυς εστιακούς λόγους τα πράγματα είναι ακόμη πιό εύκολα αφού η απόλυτη ευθυγράμμιση είναι λιγότερο κρίσιμη. Φυσικά δεν υποννοώ ό,τι η άριστη ευθυγράμμιση δεν είναι απαραίτητη. Αντίθετα είναι πάντα βασική επιδίωξη σε κάθε τηλεσκόπιο. Αν κάποιος δεν θέλει να χρησιμοποιήσει κάτι "do-it-yourself", οι λύσεις που προτείνουν οι φίλοι giorgosgr και ngc4565 είναι ό,τι ακριβέστερο και κατά τη δική μου άποψη. Φιλικά, Στέφανος

Εννοώ ότι πρέπει π.χ. να έχει πολύ καλές μηχανικές ιδιότητες, δηλ. και το ίδιο να είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένο: ο άξονος του οπτικού του συστήματος (δηλ. του lazer) να είναι απόλυτα παράλληλος με τον άξονα του μεταλικού σωλήνα (περίβλημα). Αυτό απαιτεί προσεγμένη κατασκευή, άρα κοστίζει. Εκτός αυτού, στο βιβλίο http://skyandtelescope.com/shopatsky/detail.asp?catalog%5Fname=SkyPub&category%5Fname=Books&subcategory%5Fname=Telescopes+%26+Telescope+Making&product%5Fid=NCOLL&search=NO (βιβλίο αναφοράς για την ευθυγράμμιση), αναφέρεται ότι ένα lazer collimator προσφέρει ταχύτητα και ευκολία στην ευθυγράμμιση αλλά όχι τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια, η οποία επιτυγχάνεται με τα πιο παραδοσιακά εργαλεία (επίσης όταν είναι ακριβείας) και τη γνώση. Φυσικά από τότε που εκδόθηκε έχουν παρουσιαστεί και νέα lazer collimator αλλά το παραπάνω μάλλον συνεχίζει να ισχύει. Πάντως, νομίζω ότι η ευθυγράμμιση ακόμη κι όταν είναι πολύ καλή (κι όχι απόλυτη) δίνει εξαιρετικές εικόνες και φανερώνει τις δυνατότητες του τηλεσκοπίου. Φιλικά, Στέφανος

Φίλε "the Guardian", όπως τό 'χω συνήθειο θα προτείνω μεταξύ των πιο ποιοτικών επιλογών αφού στα οπτικά η ποιότητα ΦΑΙΝΕΤΑΙ, κι όταν λείπει ενοχλεί (εμένα τουλάχιστον). α) Baader Genuine Orthoscopic 12.5mm, Televue Plossl 11mm - και τα δύο fully multi-coated. b) Televue barlow 3X, Vixen barlow 3X (αν το μήκος του δεν είναι πρόβλημα). Ο Univercity Optics 2.8X "the klee" έχει πολύ καλή φήμη, αλλά σε τέστ του S&T (Ιούλιος 1997) αναφέρεται ό.τι βινιετάρει σημαντικά σε σχέση με τους υπόλοιπους του τέστ (έχει άνοιγμα 19mm ενώ άλλοι μέχρι 27mm). Δεν το γράφει αλλά προφανώς αυτό δεν ισχύει για μικρούς προσοφθάλμιους και σίγουρα όχι με 12mm. Αν σε ενδιαφέρει η παρατήρηση των πλανητών, απόφυγε το συνδιασμό barlow και προσοφθαλμίου με πολλά οπτικά στοιχεία γιατί θα έχεις κάποιες απώλειες σε κοντράστ. Επιδίωξε γενικά να βρεις οπτικά "fully multi-coated". Περί ποιότητας barlow δες και εδώ: http://www.excelsis.com/1.0/section.php?sectionid=27 http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=807 http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=864 Φιλικά, Στέφανος

Δημήτρη, η γερμανική εταιρία http://www.telescope-service.com/ έχει πολύ καλό service, αγγλική (και γερμανική) ιστοσελίδα, και ένα e-mail αρκεί για να απαντήσουν γρήγορα (στα αγγλικά) για τη διαθεσιμότητα και το συνολικό κόστος αποστολής ενός προϊόντος. Δέχονται VISA (ο αριθμός μπορεί να δοθεί με fax ή τηλεφωνικά για ασφάλεια). Έχουν το telrad και άλλα ενδιαφέροντα finders. Για κάποιο σπάνιο αξεσουάρ στο παρελθόν, χρειάστηκαν μόνο δύο e-mail μου (ερώτηση και παραγγελία) και ...έφτασε. Πριν αγοράσει κανείς finder με red circle ή dot, απαραίτητη μιά έρευνα εδώ: http://www.cloudynights.com/category.php?category_id=122&pr=2x9. Απ' ό,τι φαίνεται το Rigel Quickfinder μπορεί να είναι καλύτερη επιλογή. Γενικά, οι γερμανικές εταιρίες αστρονομικού εξοπλισμού είναι μάλλον οι φθηνότερες στην Ευρώπη, αλλά πολύ συχνά οι τιμές π.χ. στην Aktis είναι τόσο κοντά στις ευρωπαϊκές τιμές (συχνά φθηνότερες από την Αγγλία) ώστε να μην αξίζει τον κόπο η παραγγελία από το εξωτερικό. Φιλικά, Στέφανος Σ.Γ. Τα laser collimator δεν δίνουν την ακριβέστερη ευθυγράμμιση πάντα. Και εδώ ισχύει ό,τι πληρώσεις παίρνεις. Διάλεξε ένα ποιοτικό collimator.

Δημήτρη, διαβάζοντας την προηγούμενη διευκρίνισή σου για τη μεγέθυνση, συμπληρώνω: Ο πλανήτης στη φωτογραφία έχει διάμετρο 13mm (χωρίς τους δακτυλίους) στην οθόνη μου (15"). Κοιτάζοντας τον από απόσταση 40cm, η γωνιακή του διάμετρος είναι 1,86°(ολίγη τριγωνομετρία). Η πραγματική γωνιακή διάμετρος του πλανήτη στα μέσα Απριλίου είναι 18,3" (18,3arcsec) ή αλλιώς 0,00508°. Διαιρώντας τις δύο τιμές προκύπτει ότι η «μεγέθυνση» της φωτογραφίας είναι 366Χ! Μόνο με τέτοια μεγέθυνση θα δεις τον Κρόνο τόσο μεγάλο όσο στην οθόνη. Φυσικά αυτή η μεγέθυνση δεν συνιστάται για τηλεσκόπιο 150mm. Αν αναλύσουμε κι άλλο το θέμα, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι όταν παρατηρούμε με ένα μόνο μάτι, τα αντικείμενα γίνονται αντιληπτά από τον εγκέφαλο ως μικρότερα απ' ότι κατά την παρατήρηση με τα δύο μάτια. Το φαινόμενο είναι πολύ αισθητό αυτές τις μέρες που δοκιμάζω την παρατήρηση των πλανητών και της Σελήνης με binoviewer στις 340Χ. (Φοβερές οι πρώτες εντυπώσεις και σ' αυτή τη μεγέθυνση!) Είναι λοιπόν φυσικό να βλέπεις τον πλανήτη μικρότερο στο τηλεσκόπιο απ' ό,τι στη συγκεκριμένη φωτογραφία. Φιλικά, Στέφανος Σ.Γ. Με καλορυθμισμένο τηλεσκόπιο, το χάσμα Cassini πρέπει να φαίνεται και στις 80Χ. Τσέκαρε οπωσδήποτε την ευθυγράμμιση.

Φίλε Δημήτρη, καταρχήν don't panic! Ακόμη και το χειρότερο τηλεσκόπιο με διάμετρο σαν το δικό σου (150mm) δείχνει τουλάχιστον το χώρισμα Cassini. Το πρώτο που πρέπει να ψάξεις είναι αν τα κάτοπτρα του τηλεσκοπίου είναι ευθυγραμμισμένα. Η ευθυγράμμιση είναι η πιό σημαντική ρύθμιση για ένα κατοπτρικό (και όχι μόνο) τηλεσκόπιο. Αν ο χρήστης δεν την πραγματοποιήσει με ακρίβεια, δεν πρόκειται ποτέ να δει όπως μπορεί να δείξει το τηλεσκόπιο. Από την περιγραφή σου φαίνεται ό,τι τα κάτοπτρα του τηλεσκοπίου σου μάλλον δεν είναι καθόλου καλά ευθυγραμμισμένα. Αν δεν γνωρίζεις για την ευθυγράμμιση (collimation), μάθε γι' αυτή και ρύθμισε τα κάτοπτρα με τις βίδες που έχουν πίσω τους γι αυτό το σκοπό. Στο διαδίκτυο, αλλά και σε περιοδικά και βιβλία υπάρχει πληθώρα πληροφοριών για την ευθυγράμμιση. Βάλε στο Google "newtonian collimation" και καλό διάβασμα! Όμως πρέπει να ξέρεις και τα εξής: Η φωτογραφία που αναφέρεις, απ' όσο μπορώ να διακρίνω, είναι τραβηγμένη με αρκετά μεγαλύτερο τηλεσκόπιο (πχ. 250mm ή και μεγαλύτερο) και οπωσδήποτε είναι επεξεργασμένη με τα γνωστά προγράμματα για την αύξηση της λεπτομέρειας, του κοντράστ, της έντασης των αποχρώσεων. Στον προσοφθάλμιο οποιουδήποτε σχεδόν ερασιτεχνικού τηλεσκοπίου, δεν βλέπουμε τον Κρόνο (ή άλλα αντικείμενα) με τα χρώματα και το κοντράστ των φωτογραφιών! Αυτό πρέπει να το συνειδητοποιήσεις καλά. Όσοι έχουν εμπειρία από την παρατήρηση καταλαβαίνουν ότι η φωτογραφία τοποθετήθηκε εκεί κυρίως για αισθητικούς λόγους και την έξαψη της φαντασίας κι όχι για να δείξει πως θα βλέπεις με το τηλεσκόπιο. Φυσικά άν τυχόν κάποιος σου υποσχέθηκε κάτι τέτοιο ή δεν γνώριζε, ή σε παραπλάνησε (ή δεν καλοπρόσεξε τη φωτογραφία). Εν τέλει, με ένα πολύ καλό τηλεσκόπιο 150mm και με πολύ καλό seeing (=η σημαντικότατη παράμετρος της σταθερότητας της ατμόσφαιρας) μπορείς να δείς τα εξής στον Κρόνο: το χώρισμα Cassini αρκετά καθαρά δεξιά και αριστερά από τον πλανήτη και κάπως πιό θολά εμπρός και πίσω απ' αυτόν. Μιά ισημερινή ελαφρά σκούρα ζώνη στον πλανήτη και ίσως την λίγο πιό σκοτεινή απόχρωση της περιοχής των πόλων, ευκολότερα ορατή στον έναν από τους δύο. Τον σκοτεινό, εσωτερικό δακτύλιο C, και 3-4 φυσικούς δορυφόρους. Η μεγέθυνση 300Χ είναι υπερβολική για κατοπτρικά τηλεσκόπιο 150mm, τις περισσότερες νύχτες. Τις καλύτερες εικόνες πλανητών-Σελήνης θα έχεις με μεγέθυνση 200Χ-250Χ, χρησιμοποιώντας προσοφθάλμιους φακούς με 4 οπτικά στοιχεία (ορθοσκοπικούς ή Plossl, με πολύ καλές επιστρώσεις) και όταν το seeing είναι πολύ καλό. Πολύ σπάνια η μεγέθυνση 300Χ θα σου προσφέρει κάτι παραπάνω, και μόνο αν τα οπτικά του τηλεσκοπίου είναι ασυνήθιστα υψηλής ποιότητας. Σε τηλεσκόπιο 250mm (τέτοιο χρησιμοποιώ), μπορεί κανείς να δεί 1-3 παραπάνω ζώνες, τη διαβάθμιση των τόνων του δακτυλίου Β (μεσαίος και λαμπρότερος) και πολύ σπάνια το χάσμα Encke (όταν τα οπτικά και οι συνθήκες επιτρέπουν μεγεθύνσεις μεγαλύτερες από 350Χ). Το συνολικό όμως κοντράστ και οι αποχρώσεις δεν είναι τόσο έντονα όπως στις φωτογραφίες. Ελπίζω τα παραπάνω να σε βοηθήσουν. Φιλικά, Στέφανος