Στέφανος Σοφολόγης

Ουπς, απροσεξία! Θέλεις να πάρεις εσύ το saxon κι εγώ το lazer collimator;

Κι εγώ λυπάμαι που αφήνεις την αστρονομία... Εύχομαι καλή συνέχεια σε ότι άλλο σου δίνει χαρά. P.m. σχετικά με το laser collimator.

Πρίν λίγες εβδομάδες σάλταρα κι εγώ στο τραίνο με τις γομολάστιχες. Ε λοιπόν, την πρώτη φορά που τις δοκίμασα, εξεπλάγην και γέλασα τόσο δυνατά που νομίζω πως οι γείτονες θορυβήθηκαν. Η βελτίωση είναι πράγματι απροσδόκητη, απίστευτη και τελικά αστεία! Οι ταλαντώσεις κόβονται μαχαίρι αμέσως μόλις παύει η επαφή του χεριού με το τηλεσκόπιο. Η εστίαση σε μεγάλες μεγεθύνσεις γίνεται πολύ ευκολότερη και ακριβής. Μιλάω βέβαια για την porta mount της Vixen και με φορτίο όχι το ελαφρύ ED81S, αλλά το maksutov OMC-140 της Orion Optics (θαυμάσιο όργανο, θα τα πούμε αλλού), το οποίο με φουλ αξεσουάρ κοντεύει τα 4,5 kg και θα δυσκόλευε μιά σκέτη porta mount. Βέβαια, όπως έχω γράψει αλλού, την έχω ενισχύσει γεμίζοντας τα αλουμινένια πόδια με μασίφ ξύλινα πηχάκια. Αν τα πηχάκια κατέβασαν τις ταλαντώσεις ας πούμε από το 100 στο 20, οι γομολάστιχες τις κατέβασαν από το 20 στο 4. Η συμπεριφορά της porta mount είναι πιά εντελώς «αλλού» και δεν θυμίζει σε τίποτα τον αρχικό εαυτό της (που δεν ήταν καθόλου κακός). Ωραιότατα! Οι πρώτες γομολάστιχες ήταν οι stabilo swano. Πολύ αποτελεσματικές αλλά τελικά πολύ μαλακές και καθόλου ανθεκτικές κάτω από τα μυτερά πόδια της porta mount. Διαλύθηκαν μετά από μερικές χρήσεις. Οι επόμενες και ακόμη σε χρήση είναι κάποιες μικρές ..."ΚΟΗ -Ι- NOOR HARDTMUTH 300/40" αγνώστου διάρκειας ζωής αφού μέχρι τώρα δεν έχουν κανένα σημάδι φθοράς κι ας έχουν χρησιμοποιηθεί περισσότερο από τις προηγούμενες. Σκληρό λευκό λάστιχο σε διαστάσεις 35Χ22Χ8 mm και κόστος 0,90 ευρώ οι δύο στο super market. Το ίδιο αποτελεσματικές με τις προηγούμενες. Θα ρίξω 5-6 σε ένα σακουλάκι και θα τις χρησιμοποιώ με τυχαία σειρά (όποιες πιάσει το χέρι) για μεγαλύτερη διάρκεια. Αν αποδειχτούν ιδιαίτερα ανθεκτικές στο χρόνο, μπορεί και να τους φτιάξω πλαίσια. Αυτά! Ευχαριστώ πολύ εκείνους που πρωτοπαρουσίασαν την ιδέα στο astrovox! ΥΓ. Σκέφτομαι να δοκιμάσω κάποια στιγμή εκείνα τα χονδρά φύλλα λάστιχου με τα οποία κάποιοι στρώνουν τις καρότσες σε φορτηγάκια ή αγροτικά αυτοκίνητα. Ίσως 3 μικρά κομάτια από αυτό το υλικό να είναι αποτελεσματικά και πολύ ανθεκτικότερα στο βάρος από τις γομολάστιχες.

Δημήτρη, καλή ξεκούραση και σιδερένιοι και οι δύο! Και του χρόνου μόνο χαρές!

Γιώργο, καλορίζικο! Πολύ καλή επιλογή και θα το ευχαριστηθείς σίγουρα. Δεν πειράζει που δεν πήρες 16άρι, το καλύτερο τηλεσκόπιο είναι αυτό που μπορούμε και χρησιμοποιούμε συχνά. Άλλωστε από τις 8" στις 12" ανοίγεται ένας καινούργιος ουρανός. Καλές παρατηρήσιες!

Πάντως, για να μην είμαι άδικος, δύσκολα θα μπορούσα να φανταστώ κάτι ποιοτικότερο και πιό προηγμένο για φωτογραφική χρήση πλήρους πεδίου. Η σειρές τηλεσκοπίων της Officina Stellare προσεγγίζουν την απόλυτη σχεδίαση και φαίνεται πως ιδρύουν μια νέα κατηγορία ποιότητας όπως έκανε η Paramount για τις ισημερινές βάσεις.

Ωραίο ρε παιδιά άλλα από τις φωτογραφίες του βλέπω ότι η κεντρική παρεμπόδιση κοντεύει το 45%. Όσο κι αν είναι φωτογραφικό, σε τέτοια τιμή θέλεις και στον προσοφθάλμιο να έχεις εντυπωσιακά αποτελέσματα. Και η κεντρική του παρεμπόδιση δεν υπόσχεται το καλύτερο κοντράστ για τα σώματα του ηλιακού συστήματος. Θα μου πείτε ζητάω πολλά...

Φίλοι, οι βασικές δοκιμές για το συγκριτικό μας έχουν γίνει. Απομένουν μερικές δοκιμές με powermate 2.5X (δυστυχώς δεν έχω κάποιoν barlow 2X), οι φωτογραφήσεις και ...το κείμενο! Κάπου μέσα στην επόμενη εβδομάδα οι φακοί θα ταχυδρομηθούν πίσω στους ιδιοκτήτες τους, με ταυτόχρονη ειδοποίησή τους. Ελπίζω πως δεν καταχράστηκα (πολύ) την υπομονή σας. Τα αποτελέσματα είναι αρκετά ενδιαφέροντα και σε κάποιες περιπτώσεις ανατρεπτικά... Θα προσπαθήσω να τα αποτυπώσω σε ένα συνολικά μικρότερο κείμενο απ' ότι στη δοκιμή των zoom, αλλά με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες. Ομολογώ πως το γράψιμο είναι το πιό βαρετό μέρος της δοκιμής. Μήπως να το άφηνα?

Είναι απλά το καλύτερο από τα οικονομικά binoviewer. Εκτός της πολύ καλής οπτικής του ποιότητας υποστηρίζεται και με αξιόλογα αξεσουάρ. Για να πάς σε κάτι καλύτερο πρέπει να δώσεις τα διπλάσια χρήματα. Εισάγεται και στην Ελλάδα όπου θα έχεις μάλλον καλύτερο after sales σε περίπτωση προβλήματος. Για τι χρήση και τηλεσκόπιο το προορίζεις;

Νίκο, δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω για όσα γράφτηκαν για τους Hyperion. Είναι φακοί «χαμαιλέοντες». Ενώ είναι ΥΠΕΡΟΧΟΙ σε αργά τηλεσκόπια, γίνονται αγνώριστοι σε γρήγορα νευτώνεια, δυσαρεστώντας με την αισθητή πτώση της ποιότητας προς τα άκρα του οπτικού πεδίου. Αν δεν το έβλεπα με τα μάτια μου δύσκολα θα το πίστευα... Για το Vixen f/4 πολύ καλύτερα Nagler ή LVW.

Πραγματικά από τις ωραιότερες APOD, με αέρα ανανέωσης και φρεσκάδας! Συγχαρητήρια Χρήστο!

Τάσο, όλα καλά με το κοτλεδάκι για το 5ιντσο, αλλά από μέσα δεν γίνεται να είναι ανοιχτόχρωμο! Φαντάζεσαι ένα κλειστό νευτώνειο με σωλήνα βαμένο εσωτερικά...μπέζ? Μόνο σε σκοτεινό περιβάλλον δεν θα υποβάθμιζε το κοντράστ της εικόνας! Επίσης, θα υπήρχαν προβλήματα στην παρατήρηση της Σελήνης. Να το δώσεις για ...φοδράρισμα. Τα καλύμματα του εμπορίου είναι μαύρα εσωτερικά, άσχετα με το εξωτερικό χρώμα. Για του λόγου το αληθές, αντιγράφω ανάλογη συμβουλή από από το http://www.scopeshrouds.com : NOTE: For those shrouds (but not Truss Cases) that will have an exterior color other than black, a black liner must be sewn in the interior of the shroud to retain the darkening ability when on the scope.

Χθές είχα την χαρά να βρεθώ στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Ν. Ιωνίας Βόλου και να δώ από κοντά τη συλλογή του κ Ζαφραντζά. Έμεινα αληθινά άναυδος. Όχι μόνο περιλαμβάνει πολυάριθμα θαυμαστά τηλεσκόπια και οπτικά όργανα αντίκες ή σπάνιας σχεδίασης, αλλά η ποικιλία από εξαιρετικά σπάνιους χάρτες, βιβλία, γκραβούρες και δοκίμια σημαντικών αστρονόμων των περασμένων αιώνων είναι εκπληκτική και ίσως μοναδική στο είδος της. Ακόμη και ιστορικά αστεροσκοπεία της Ευρώπης δεν έχουν τέτοιες συλλογές. Επιπλέον περιλαμβάνει αστροφωτογραφίες-αντίκες (συμβατικές και στερεοσκοπικές), μοντέλα του ηλιακού συστήματος, πλανισφαίρια, ηλιακά ωρολόγια - όλα αντίκες, συλλεγμένα από την Ευρώπη. Και μάλιστα η πληθώρα των εντυπωσιακών εκθεμάτων που εκτίθενται στο Πολιτιστικό Κέντρο είναι απλά μέρος της συνολικής συλλογής! Για τη συλλογή του κου Ζαφραντζά αξίζει σίγουρα να ταξιδέψει κανείς από οποιοδήποτε μέρος της Ελλάδας (και όχι μόνο) για να τη δεί αλλά και για να βρεθεί στις εκδηλώσεις για τα 20 χρόνια της Εταιρίας. Εμείς να ευχηθούμε να τα 100στήσει (τουλάχιστον!) κι αυτή και οι άξιοι πρωτεργάτες της.

Ευχαριστούμε πολύ Γιώργο! Πολύ αναλυτική, χρήσιμη παρουσίαση. Νομίζω πως διάλεξα!

Παίδες, φοβερό το «κλίμα» στην Mauna Keratea, φοβερά και τα αποτελέσματα των καταγραφών. Χαίρομαι που στη σύντομη επίσκεψή μου στην Αθήνα μου «έκατσε» απρογραμμάτιστα και η βόλτα μέχρι το θρυλικό αστεροσκοπείο και μπόρεσα να σας δώ! (Λεωνίδα και Μυρσίνη, ευχαριστώ). Υπόσχομαι να ξανάρθω! _____________ Μην έχοντας μαζί μου κάποιο οπτικό όργανο για την παρατήρηση της απόκρυψης, ρωτάω τον ξάδελφό μου που με φιλοξενούσε αν έχει κανένα ζευγάρι κιάλια - μιάς και είναι φανατικός θεατής παντός είδους metal συναυλιών - και μ' αφήνει ξερό βγάζοντας από το ντουλάπι ένα ζευγάρι μικρά Zeiss! Ποιός στη χάρη μου! Τα μικρά λοιπόν 6Χ30 παρακολούθησαν πολύ άνετα τη Μερόπη και την εξαφάνισή της από τη Σελήνη. Μπορεί να μην έστησα τηλεσκόπια και μηχανές, αλλά το φαινόμενο το ευχαριστήθηκα! Και διπλά βέβαια λόγω της παρέας.

Κύριοι, ο καιρός για τη δοκιμή μας έφτασε! Υπενθυμίζω ότι η δοκιμή θα αφορά ποιοτικούς ευρυγώνιους φακούς στην περιοχή των 20-25 mm με βαρελάκι 1,25", οι οποίοι θα αναμετρηθούν για να αποδείξουν αν προσφέρουν αυτά που υπόσχονται οι κατασκευαστές τους και σε ποιά τηλεσκόπια ταιριάζουν καλύτερα. Όσοι φίλοι έχουν ήδη προσφερθεί να διαθέσουν τους φακούς τους, θα λάβουν pm στις επόμενες 1-2 μέρες για τον τρόπο και διεύθυνση αποστολής. Λάβετε θέσεις!

Η αλήθεια είναι ότι τα περί δοκιμής των οπτικών δεν μπορούν να αναλυθούν χωρίς σχήματα, ούτε μπορούν να γίνουν πλήρως κατανοητά χωρίς κάποιο υπόβαθρο στην οπτική. Ευτυχώς όμως κάποιοι έχουν φροντίσει να κάνουν τη δύσκολη δουλειά της παρουσίασης βασικών στοιχείων, με τρόπο όσο γίνεται κατανοητό (καθόλου εύκολη δουλειά). Έτσι θα περιοριστώ κι εγώ στο να δώσω μερικά πολύ χρήσιμα link για μια πρώτη (και ομαλή) προσέγγιση: http://www.orionoptics.co.uk/OPTICS/telescopetestpag.html http://www.orionoptics.co.uk/OPTICS/allaboutopticspa.html http://www.rfroyce.com/standards.htm http://www.rfroyce.com/testmethod.htm Κατά τη γνώμη μου, οι πληροφορίες που περιέχονται στα παραπάνω είναι υπέρ-αρκετές για έναν ερασιτέχνη που θέλει να καταλαβαίνει και να αξιολογεί τα οπτικά των τηλεσκοπίων του. Όμως ελάχιστοι κατασκευστές συνοδεύουν τα τηλεσκόπιά τους με μετρήσεις των οπτικών τους. Για να έχει κανείς τέτοιες μετρήσεις αναγκαστικά θα περιοριστεί σε τηλεσκόπια λίγων και σχετικά ακριβών εταιριών, αλλά τουλάχιστον θα ξέρει τι αγοράζει. Καλό διάβασμα! --------------- Bonus link (για μετά τη μελέτη): http://aberrator.astronomy.net/scopetest/index.html

Δυστυχώς, κανένας από τους μεγάλους και ευρυγώνιους προσοφθάλμιους (μεγαλύτερους από 20mm και με πεδίο 60° και πάνω) πέντε ή τεσσάρων στοιχείων δεν μπορεί να δώσει καλές εικόνες με γρήγορα νευτώνεια. Πολύ απλά δεν γίνεται με λίγα στοιχεία να διορθωθεί ο αστιγματισμός και η κόμη του προσοφθάλμιου φακού πέρα από την ευρύτερη κεντρική περιοχή του πεδίου. Ακόμη και σε φακούς που είναι κατασκευαστικά προσεγμένοι (π.χ. William Optics SWA) το αποτέλεσμα είναι απογοητευτικό και κατώτερο των προσδοκιών ακόμη και μη απαιτητικών χρηστών. Με λίγα λόγια, όλοι οι μεγάλοι και ευρυγώνιοι φακοί 2" που κυκλοφορούν με σχεδίαση πέντε ή τεσσάρων στοιχείων είναι ακατάλληλοι για γρήγορα νευτώνεια (πρακτικά για το 99% των νευτωνείων) και προορίζονται κυρίως για καταδιοπτρικά και «αργά» διοπτρικά. Σ΄αυτά μπορούν να δώσουν όμορφα αποτελέσματα αφού ο οπτικός κώνος φωτός που εισέρχεται στους φακούς είναι στενός και δεν «δυσκολεύει» ιδιαίτερα. Σημ. Να μην ξεχνάμε ότι στα πιό γρήγορα από τα νευτώνεια δεν έχει νόημα η χρήση φακών μεγαλύτερων από περίπου 32mm γιατί τότε η κόρη εξόδου (exit-pupil) γίνεται μεγαλύτερη από τη διάμετρο της διεσταλμένης κόρης του ματιού (που είναι 6,5-7mm) με κύριο αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η πρόσληψη όλου του φωτός που βγαίνει από τον προσοφθάλμιο φακό. Επιλέον είναι πολύ αισθητή η κόμη του παραβολικού κατόπτρου. Υπάρχουν κι άλλες αρνητικές επιπτώσεις όπως ότι αρχίζει να γίνεται ενοχλητική κατά την παρατήρηση (σχεδόν ορατή) η κεντρική παρεμπόδιση - ιδίως όταν υπάρχει φωτορύπανση - αλλά και όλες οι ατέλειες του ματιού.

Κατ' αρχήν, μιά σειρά αμιγώς αστρονομικών προσοφθαλμίων φακών από τη Nikon είναι ΕΙΔΗΣΗ (ευχαριστούμε Κώστα). Μακάρι η Nikon να ξανασχοληθεί περισσότερο με τον αστρονομικό εξοπλισμό. Όσοι έχουν χρησιμοποιήσει φωτογραφικούς φακούς Nikon (πλην ίσως των πιο οικονομικών μοντέλων της ψηφιακής εποχής) γνωρίζουν την ασυμβίβαστη οπτική τους ποιότητα και την πολύ σοβαρή και μελετημένη κατασκευή τους. Πιστεύω ότι θα βρεθούν κατευθείαν στην κορυφή μαζί με τους Pentax XW. Όσο για την τιμή τους (Yen) αντιστοιχεί σε 310 ευρώ περίπου αλλά δεν γνωρίζω τι θα πλήρωνε κάποιος που θα παραλάμβανε στην Ελλάδα. Η αρχική τιμή πάντως είναι χαμηλότερη από εκείνη ενός Tele Vue Ethos και συγκρίσιμη με εκείνη ενός Pentax XW ή ενός μεσαίου Nagler. Οι Hyperion πάντα είχαν προβλήματα στα άκρα του πεδίου σε γρήγορα τηλεσκόπια αλλά πάντα ήταν οικονομικοί. Πάντως - τελείως υποκειμενικά - το σημαντικότερο μειονέκτημά τους ήταν ο όγκος τους και το βάρος τους.

Πως να μη συμφωνήσω Κώστα, αφού ένα από τα συνήθη χαρακτηριστικά μου όταν γράφω τις σκέψεις/απόψεις μου είναι η (υπερ)ανάλυση. Γι αυτό νιώθω έτοιμος να αστειευτώ μ' αυτή, αλλά και ταυτόχρονα καθόλου πρόθυμος να την εγκαταλείψω. Όμως η παραπάνω ανήσυχη κι απορημένη φατσούλα με ανησυχεί κι εμένα μήπως οι διατυπώσεις μου δεν ήταν επιτυχείς. Αν απ' όσα έγραψα, παρέλειπα την εισαγωγή με το γνωστό χιουμοριστικό μότο (paralysis...), πάλι θα είχα πει όλα όσα ήθελα να πω. Μ' άλλα λόγια, τα σημαντικά ήταν τα επόμενα, ενώ τα εισαγωγικά ήταν ανάλαφρα και δεν στόχευαν στην συγκέντρωση προσοχής στα ίδια, μα στα επόμενα. Σε κάθε περίπτωση ζητώ συγνώμη αν πέτυχα το ανάποδο. [Και επιπλέον που δεν ανέφερα ότι ο καλύτερος προσοφθάλμιος που έχει περάσει από τα χέρια μου είναι ο Pentax XW 10mm με φαινόμενο πεδίο 70° και ανύψωση ματιού (eye relief) 20mm. Άριστος φακός, επιτομή του βέλτιστου συγκερασμού χαρακτηριστικών και φυσικά της απολαυστικής παρατήρησης!]

Κι εγώ 10ιντσο νευτώνειο έχω με εστιακό λόγο f/4,8. Είχα την ευκαιρία παλαιότερα να δοκιμάσω όλη τη σειρά SWAN. Η ποιότητα κατασκευής είναι πολύ καλή αλλά δεν θα τα συνιστούσα σε καμμία περίπτωση για "γρήγορα" νευτώνεια ή διοπτρικά. Η ποιότητα εικόνας προς τα άκρα του πεδίου χαλάει σημαντικά σε τηλεσκόπια με εστιακό λόγο γρηγορότερο από περίπου f/7, αλλά συμπεριφέρονται αξιοπρεπώς σε πιό "αργά" τηλεσκόπια. Το ίδιο συμβαίνει με οποιαδήποτε σειρά φθηνών ευρυγώνιων προσοφθάλμιων και κατά 99% το ίδιο θα συμβαίνει και με τα TS. Η αγορά σειράς φακών δεν είναι τόσο καλή ιδέα. Είναι προτιμότερο να αγοράσεις σταδιακά λίγα και καλά προσοφθάλμια, επιλεγμένες από δοκιμασμένες και άριστες σειρές (π.χ. Panoptic, Nagler, LVW, ορθοσκοπικά).

Μμμ... "paralysis by analysis" είναι η πρώτη σκέψη που μου ήρθε αυτόματα, μετά από την ανάγνωση της λεπτομερούς περιγραφής της παραπάνω οπτικής και διανοητικής περιπέτειας. Και φυσικά το γράφω με διάθεση χιούμορ και κατανόησης. Λοιπόν, μη έχοντας άλλο να προσφέρω από την παρακάτω απλή και "σωτήρια" σκέψη - που συνοψίζει με ειλικρίνια τη δική μου στάση απέναντι στο ζήτημα - προχωρώ άμεσα στη διατύπωσή της: Οι ευρυγώνιοι προσοφθάλμιοι δεν κατασκευάζονται για να κόβει βόλτες το μάτι μας στο άνετο πεδίο τους. Κατασκευάζονται για να παρατηρείς όπως πάντα στην κεντρική περιοχή του πεδίου, χωρίς όμως να σε στεναχωρεί κάποιο field stop που παραμονεύει εκεί κοντά. Ο στόχος είναι να αντιλαμβάνεσαι τα όρια του οπτικού πεδίου όσο λιγότερο γίνεται (ιδανικά: καθόλου) και συνεπώς να χάνεσαι στον πλούσια εκτεινόμενο ουρανό χωρίς η σκληρή, μαύρη περιφέρεια να σε ρίχνει πάλι στη γη. Spacewalk που θα έλεγε και ο θείος Al. Ανάλογο: Η ευρυχωρία ενός πολυτελούς αυτοκινήτου δεν χρησιμεύει για να μετακινείσαι μέσα στην καμπίνα του όσο ταξιδεύεις, αλλά για να ταξιδεύεις άνετα και ευχάριστα όσο κάθεσαι στη θέση σου, χωρίς την αίσθηση του εγκλωβισμού. Χρησιμοποίησε λοιπόν τους ευρυγώνιους φακούς σου για πολυτελείς περιηγήσεις στο σύμπαν και πάψε να ανησυχείς που δεν βλέπεις εύκολα το field stop. Αυτός είναι ο στόχος, να μην το βλέπεις.

Όλα τα στρώματα αυτού του τύπου έχουν ενσωματωμένη ηλεκτρική αεραντλία 220V για το φούσκωμα (και ξεφούσκωμα). Δεν φουσκώνουν με άλλο τρόπο. Οπότε όποιος το θέλει για τη σκηνή του, πρέπει να κουβαλήσει και ...την γεννήτρια! ( Με λίγο μαστόρεμα μπορεί να το συνδέσει για φούσκωμα στην εξάτμιση του αυτοκινήτου και να κοιμηθεί ζεστά-ζεστά )

Δεν υπάρχει πιο έγκυρη απάντηση από το να διαβάσεις ένα-δύο τεύχη πριν αποφασίσεις τη συνδρομή.